Wśród głównych zmian jakie zostały wprowadzone w normie ISO 14001:2004 w odniesieniu do wcześniej obowiązującej normy ISO 14001:1996 znajdują się:

• Zgodność z wymogami prawnymi: Wersja z 2004 roku umocniła wymóg dotyczący przestrzegania przepisów prawa i innych zobowiązań związanych z działalnością organizacji. Wymagało to od organizacji nie tylko identyfikowania przepisów prawnych, ale także monitorowania zgodności z tymi przepisami. Zwiększona została przede wszystkim rola mających zastosowanie przepisów prawa i innych wymagań, do których spełnienia organizacja się zobowiązała w ustanawianiu, wdrażaniu i utrzymywaniu jej systemu zarządzania środowiskowego

• Większy nacisk na osiąganie celów środowiskowych: Norma ISO 14001:2004 zwróciła większą uwagę na osiąganie celów i wyników środowiskowych wprowadzając obowiązek ich mierzalności, wymagając od organizacji opracowania, wdrożenia i monitorowania programów mających na celu osiągnięcie tych celów.

• Wzmocnienie analizy aspektów środowiskowych: Norma z 2004 roku wprowadziła bardziej szczegółowe wymagania dotyczące identyfikacji i oceny aspektów środowiskowych związanych z działalnością organizacji oraz uwzględniać je przy ustanawianiu, wdrażaniu i utrzymywaniu systemu zarządzania środowiskowego.

• Zwiększenie kompatybilności z innymi normami zarządzania: ISO 14001:2004 została zaktualizowana, aby być bardziej kompatybilna z innymi normami zarządzania, takimi jak ISO 9001 (zarządzanie jakością). Chociaż obie normy nadal były niezależne, zaktualizowana struktura i terminologia ISO 14001:2004 ułatwiła integrację systemów zarządzania środowiskowego (EMS) z systemami zarządzania jakością (QMS) lub innymi systemami zarządzania stosowanymi w organizacji.

Podsumowując, aktualizacja normy ISO 14001 z 1996 roku na wersję z 2004 przyniosła szereg zmian, które miały na celu umocnienie systemu zarządzania środowiskowego, zwiększenie zaangażowania kierownictwa, usprawnienie procesu ciągłego doskonalenia, a także lepszą integrację z innymi systemami zarządzania stosowanymi w organizacji. Te zmiany przyczyniły się do zwiększenia efektywności i skuteczności systemów zarządzania środowiskowego oraz lepszego zarządzania wpływem organizacji na środowisko.

W normie ISO 14001:2015 wprowadzono kilka istotnych zmian w porównaniu z wcześniej obowiązującą normą ISO 14001:2004. Poniżej przedstawiam podstawowe zmiany:

1. Nowa struktura normy: ISO 14001:2015 została zaktualizowana, aby być zgodna z nową strukturą wysokiego poziomu (High-Level Structure, HLS) dla systemów zarządzania. Struktura ta jest wspólna dla wszystkich nowych norm zarządzania, takich jak ISO 9001 (zarządzanie jakością) czy ISO 45001 (zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy), co ułatwia integrację różnych systemów zarządzania w ramach jednej organizacji.

   Podstawowe elementy struktury HLS obejmują:

   • Zakres: Określa zakres normy oraz jej zastosowanie w kontekście systemu zarządzania.

   • Powołania normatywne: Wskazuje na inne normy lub dokumenty, które są istotne dla zrozumienia i zastosowania danej normy.

   • Terminologia i definicje: Zapewnia jednolity zbiór terminów i definicji używanych we wszystkich normach opartych na HLS, co ułatwia zrozumienie i komunikację między różnymi systemami zarządzania.

   • Kontekst organizacji: Wymaga od organizacji zrozumienia swojego wewnętrznego i zewnętrznego kontekstu, potrzeb i oczekiwań stron zainteresowanych oraz określenia zakresu systemu zarządzania.

   • Przywództwo: Podkreśla rolę kierownictwa na najwyższym szczeblu w zaangażowaniu się w system zarządzania, określaniu polityki i celów, a także w monitorowaniu i doskonaleniu systemu.

   • Planowanie: Opisuje proces planowania systemu zarządzania, w tym identyfikację ryzyk i szans, identyfikacji i oceny aspektów związanych z zakresem normy oraz ustanawianie celów i planów działania.

   • Wsparcie: Dotyczy dostarczenia odpowiednich zasobów, kompetencji, świadomości i komunikacji, oraz nadzorowania dokumentacji i zapisów (udokumentowanych informacji), które są niezbędne do skutecznego funkcjonowania systemu zarządzania.

   • Działania operacyjne: Opisuje procesy i procedury operacyjne, które są niezbędne do realizacji przyjętej Polityki środowiskowej oraz celów systemu zarządzania i spełnienia wymagań normy, przepisów prawa oraz wewnętrznych wymagań organizacji

   • Ocena wyników /ocena efektów działalności: Wymaga od organizacji monitorowania, mierzenia, analizowania i oceny wydajności systemu zarządzania oraz przeprowadzania audytów wewnętrznych i ocen zarządzania.

   • Doskonalenie: Wymaga identyfikacji i reakcji na niezgodności w tym wdrażanie działań korekcyjnych i korygujących, a także ciągłego doskonalenia przydatności, adekwatności i skuteczności systemu zarządzania środowiskowego.

    

   Wprowadzenie struktury HLS do ISO 14001:2015 ułatwiło organizacjom integrację systemów zarządzania środowiskowego z innymi systemami zarządzania stosowanymi w organizacji, takimi jak ISO 9001 (zarządzanie jakością) czy ISO 45001 (zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy). Dzięki standaryzacji struktury, terminologii i podstawowych wymagań, organizacje mogą teraz efektywniej i łatwiej wdrożyć, utrzymać i doskonalić różne systemy zarządzania, a także zwiększyć efekt synergii stosowania ich w formie zintegrowanego systemu zarządzania.

    

   Korzyści zastosowania struktury HLS w ISO 14001:2015 obejmują:

   • Łatwiejsza integracja: Wprowadzenie wspólnej struktury i terminologii ułatwia integrację systemu zarządzania środowiskowego z innymi systemami zarządzania, co pozwala na większą efektywność i skuteczność oraz redukcję redundancji w procesach i dokumentacji.

   • Ujednolicenie podejścia do zarządzania: Struktura HLS umożliwia organizacjom stosowanie spójnego podejścia do zarządzania różnymi aspektami swojej działalności, takimi jak jakość, środowisko, bezpieczeństwo i higiena pracy, co prowadzi do lepszego zrozumienia i zarządzania ryzykami i szansami związanymi z różnymi obszarami.

   • Lepsza komunikacja i współpraca między działami: Wprowadzenie wspólnego języka i struktury ułatwia komunikację i współpracę między działami odpowiedzialnymi za różne aspekty zarządzania w organizacji. Dzięki temu organizacje mogą lepiej koordynować swoje działania i wspólnie pracować nad osiąganiem celów strategicznych.

   • Szybsze i łatwiejsze wdrożenie nowych norm: Struktura HLS ułatwia wdrożenie nowych norm zarządzania, gdyż podstawowe wymagania i struktura są już zastosowane w innych systemach zarządzania stosowanych w organizacji. To pozwala na szybsze i łatwiejsze wdrożenie nowych norm oraz ułatwia przeprowadzenie audytów i certyfikacji.

    

   Podsumowując, wprowadzenie struktury HLS do ISO 14001:2015 przyczyniło się do lepszej integracji i współpracy między różnymi systemami zarządzania stosowanymi w organizacji, co prowadzi do większej efektywności, skuteczności i wartości dodanej związanej z zarządzaniem środowiskowym oraz innymi obszarami zarządzania.

    

   ---

2. Zrozumienie kontekstu organizacji: Nowa norma wymaga od organizacji większego zrozumienia kontekstu, w jakim działają, łącznie z oczekiwaniami zainteresowanych stron oraz zewnętrznymi i wewnętrznymi czynnikami, które wpływają lub mogą wpływać na jej system zarządzania środowiskowego.

   W normie ISO 14001:2015 wprowadzono wymóg uwzględnienia kontekstu organizacji jako podstawy systemu zarządzania środowiskowego, co oznacza, że przedsiębiorstwa muszą zidentyfikować i uwzględnić różnorodne czynniki wewnętrzne i zewnętrzne wpływające na ich system zarządzania środowiskowego (SZŚ). Kontekst organizacji jest istotny, ponieważ pomaga dostosować system zarządzania organizacji do jej specyficznych potrzeb oraz ryzyk i szans, które mają lub mogą mieć wpływ na zgodność i skuteczność systemu zarządzania środowiskowego.

    

   Oto niektóre aspekty kontekstu organizacji, które należy uwzględnić w ramach ISO 14001:2015:

   • Czynniki wewnętrzne: Czynniki te obejmują wartości, kulturę i strukturę organizacji, zasoby (ludzkie, technologiczne i finansowe), kompetencje, strategię i cele. Czynniki te mają wpływ na działania i procesy, wyroby i usługi organizacji, a tym samym na jej wpływ na środowisko.

   • Czynniki zewnętrzne: Czynniki zewnętrzne obejmują rynki, konkurencję, klimat, uwarunkowania prawne, technologiczne, społeczne i ekonomiczne. Wpływają one na działalność organizacji oraz na jej aspekty i wpływy środowiskowe.

   • Zainteresowane strony: Organizacja musi zidentyfikować zainteresowane strony, które wpływają lub mogą wpłynąć na jej system zarządzania środowiskowego lub być przez niego dotknięte. Zainteresowane strony mogą obejmować klientów, dostawców, pracowników, partnerów biznesowych, użytkowników wyrobów, regulatorów, społeczność lokalną, inwestorów i inne organizacje.

   • Wymagania i oczekiwania zainteresowanych stron: Organizacja musi uwzględnić wymagania i oczekiwania zainteresowanych stron w zakresie zarządzania środowiskowego, takie jak przepisy prawne, wymagania klientów, społeczne i etyczne oczekiwania czy wymagania rynkowe.

   • Zakres systemu zarządzania środowiskowego: Organizacja musi określić zakres swojego SZŚ, uwzględniając czynniki wewnętrzne i zewnętrzne oraz wymagania i oczekiwania zainteresowanych stron. Zakres powinien obejmować wszystkie aspekty, na które organizacja ma wpływ i które może kontrolować.

    

   Uwzględnienie kontekstu organizacji w ISO 14001:2015 ma na celu umożliwienie organizacjom bardziej strategicznego podejścia do zarządzania środowiskowego, które uwzględnia ich specyficzne uwarunkowania i możliwości. W efekcie system zarządzania środowiskowego może być lepiej dostosowany do potrzeb organizacji, co z kolei prowadzi do większej efektywności i skuteczności działań na rzecz ochrony środowiska.

    

   Uwzględnienie kontekstu organizacji może przynieść następujące korzyści:

   • Lepsze zrozumienie wpływu działalności organizacji na środowisko, co umożliwia identyfikację kluczowych aspektów środowiskowych i zarządzanie nimi.

   • Lepsza identyfikacja i zarządzanie ryzykami i szansami związanymi z aspektami środowiskowymi, co pozwala na podejmowanie strategicznych decyzji i optymalizację zasobów.

   • Zintegrowanie wymagań środowiskowych z innymi funkcjami i procesami organizacji, co prowadzi do synergii, zwiększenia efektywności i osiągnięcia celów biznesowych.

   • Wzmocnienie relacji z zainteresowanymi stronami poprzez lepszą komunikację, zrozumienie ich potrzeb i oczekiwań oraz dostosowanie systemu zarządzania środowiskowego do tych wymagań.

   • Utrzymanie zgodności z obowiązującymi przepisami i innymi wymaganiami, co pomaga uniknąć kar, utraty reputacji i negatywnego wpływu na relacje z zainteresowanymi stronami.

    

   Uwzględnienie kontekstu organizacji w ISO 14001:2015 sprzyja bardziej holistycznemu podejściu do zarządzania środowiskowego, które uwzględnia różnorodne czynniki wpływające na organizację i jej wpływ na środowisko. W rezultacie, organizacje są w stanie lepiej dostosować swoje systemy zarządzania środowiskowego do swoich specyficznych potrzeb i możliwości, co pozwala na osiągnięcie większej efektywności, skuteczności i ciągłego doskonalenia w zakresie ochrony środowiska.

    

   ---

3. Zaangażowanie kierownictwa: W ISO 14001:2015 zwiększono nacisk na zaangażowanie kierownictwa na najwyższym szczeblu w proces zarządzania środowiskowego. Kierownictwo musi teraz wykazać swoje przywództwo i odpowiedzialność za system zarządzania środowiskowego, a także aktywnie uczestniczyć w jego planowaniu, wdrażaniu i ocenie.

   Zaangażowanie kierownictwa na najwyższym szczeblu jest kluczowe dla skutecznego wdrożenia i funkcjonowania systemu zarządzania środowiskowego (SZŚ). W ISO 14001:2015, wprowadzono większy nacisk na zaangażowanie kierownictwa, aby zapewnić, że SZŚ jest w pełni zintegrowany z działalnością organizacji i jej strategią.

    

   Oto niektóre z wymagań związanych z zaangażowaniem kierownictwa w ISO 14001:2015:

   • Przywództwo i odpowiedzialność: Kierownictwo jest zobowiązane do wykazywania przywództwa i odpowiedzialności za SZŚ, w tym przez integrację wymagań środowiskowych z celami biznesowymi i procesami decyzyjnymi oraz przez promowanie kultury, która wspiera ciągłe doskonalenie i odpowiednie zarządzanie aspektami środowiskowymi.

   • Polityka środowiskowa: Kierownictwo musi opracować, wdrożyć i utrzymywać politykę środowiskową, która jest adekwatna do celów i kontekstu organizacji, zawiera zobowiązanie do ciągłego doskonalenia i zgodności z obowiązującymi wymaganiami, oraz zapewnia ramy do ustalania celów środowiskowych.

   • Cele środowiskowe: Kierownictwo ma obowiązek ustalania, monitorowania i aktualizowania celów środowiskowych zgodnych z polityką środowiskową oraz zarządzania zasobami niezbędnymi do osiągnięcia tych celów.

   • Komunikacja: Kierownictwo musi promować otwartą komunikację wewnętrzną na temat SZŚ oraz zachęcać do angażowania się wszystkich pracowników w proces zarządzania środowiskowego.

   • Przegląd zarządzania: Kierownictwo musi regularnie przeglądać SZŚ, aby ocenić jego skuteczność, zgodność z obowiązującymi wymaganiami oraz możliwości doskonalenia i aktualizacji. Przegląd zarządzania przez kierownictwo powinien uwzględniać wyniki audytów, monitorowania i oceny wydajności, oceny zgodności, wnioski zainteresowanych stron oraz inne istotne informacje.

    

   Wprowadzenie większego nacisku na zaangażowanie kierownictwa w ISO 14001:2015 ma na celu zwiększenie odpowiedzialności kierownictwa za zarządzanie środowiskowe oraz lepsze zrozumienie i uwzględnienie aspektów środowiskowych w strategii i działalności organizacji. Efektem tego zaangażowania powinno być skuteczniejsze i bardziej zintegrowane z biznesem (lub działalnością statutową) zarządzanie środowiskowe, co może przyczynić się do osiągnięcia lepszych wyników środowiskowych, minimalizacji negatywnego wpływu na środowisko i zarządzania ryzykami związanymi z działalnością organizacji.

    

   Zaangażowanie kierownictwa w ISO 14001:2015 przyczynia się do:

   • Zwiększenia świadomości i zaangażowania wszystkich pracowników w zarządzanie środowiskowe, co może prowadzić do większej efektywności i lepszych praktyk.

   • Lepszej identyfikacji i zarządzania aspektami środowiskowymi oraz szansami i ryzykami związanymi z działalnością organizacji.

   • Ułatwienia integracji SZŚ z innymi systemami zarządzania, takimi jak ISO 9001 (zarządzanie jakością) czy ISO 45001 (zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy), co pozwala na osiągnięcie synergii i lepsze zarządzanie zasobami.

   • Wzmocnienia relacji z zainteresowanymi stronami, takimi jak klienci, dostawcy, regulatorzy czy społeczności lokalne, poprzez lepszą komunikację, przejrzystość i zaufanie.

   • Osiągnięcia długoterminowej zrównoważonej wartości dla organizacji, poprzez ciągłe doskonalenie wydajności środowiskowej, optymalizację zasobów i redukcję ryzyka.

    

   Warto zauważyć, że zaangażowanie kierownictwa jest kluczowe nie tylko dla spełnienia wymagań ISO 14001:2015, ale również dla osiągnięcia rzeczywistych korzyści wynikających z wdrożenia systemu zarządzania środowiskowego. Kiedy kierownictwo organizacji jest zaangażowane, zrozumienie i zaakceptowanie celów środowiskowych jest większe, co prowadzi do skuteczniejszego zarządzania środowiskowego i długotrwałego sukcesu organizacji.

    

   ---

4. Podejście do ryzyka i szans: ISO 14001:2015 wprowadziło regulacje dotyczące określenia działań odnoszących się do ryzyka szans związanych z zarządzaniem środowiskowym. Organizacje są teraz zobowiązane do systematycznego identyfikowania ryzyk i szans związanych z jej aspektami środowiskowymi, jej zobowiązaniami dotyczącymi zgodności oraz kontekstem organizacji, a także do planowania działań w celu ich zarządzania.

    

   Oto niektóre kluczowe elementy nowego podejścia do ryzyk i szans w ISO 14001:2015:

   • Identyfikacja ryzyk i szans: Organizacje muszą zidentyfikować ryzyka i szanse związane z aspektami środowiskowymi, zobowiązaniami dotyczącymi zgodności oraz kontekstem organizacji. Ryzyka mogą obejmować negatywne skutki dla środowiska, takie jak zanieczyszczenie powietrza, wody czy gleby, podczas gdy szanse mogą obejmować możliwości poprawy wydajności środowiskowej, oszczędności energii czy redukcji odpadów.

   • Planowanie działań: Na podstawie oceny ryzyk i szans, organizacje muszą opracować i wdrożyć plany działań, które mają na celu zarządzanie tymi ryzykami i wykorzystanie szans. Działania te mogą obejmować działania prewencyjne, kontrolę ryzyka, monitorowanie i przeglądanie ryzyk oraz ciągłe doskonalenie.

   • Integracja z procesami organizacji: Zarządzanie ryzykami i szansami związanymi z zarządzaniem środowiskowym powinno być zintegrowane z innymi procesami organizacji.

   • Monitorowanie, przegląd i ciągłe doskonalenie: Organizacje muszą monitorować i oceniać skuteczność działań podejmowanych w celu zarządzania ryzykami i wykorzystania szans. Na podstawie wyników monitorowania i przeglądu, organizacje powinny podejmować działania mające na celu ciągłe doskonalenie swojego SZŚ, w tym identyfikację nowych ryzyk i szans oraz aktualizację planów działań.

   • Dokumentacja: ISO 14001:2015 wymaga, aby organizacje dokumentowały proces identyfikacji i zarządzania ryzykami i szansami. Dokumentacja ta może obejmować metodę i wyniki analizy ryzyk i szans, plany działań, rejestr ryzyk i szans, a także dowody monitorowania i przeglądu.

    

   Zarządzanie ryzykami i szansami zgodnie z ISO 14001:2015 pozwala organizacjom na lepsze zrozumienie i kontrolę aspektów środowiskowych, które mogą wpływać na ich działalność, a tym samym na poprawę ich wydajności środowiskowej. To podejście jest nie tylko korzystne dla środowiska, ale również dla organizacji, ponieważ pomaga im w osiągnięciu ich celów biznesowych oraz w zrównoważonym rozwoju.

    

   ---

5. Rozszerzenie zakresu o cały łańcuch wartości: Norma z 2015 roku wprowadza większy nacisk na uwzględnienie aspektów środowiskowych w całym łańcuchu wartości, czyli w perspektywie całego cyklu życia wyrobów lub usług, od projektowania wyrobów, przez działania realizowane przez dostawców, procesy produkcji lub realizację usług aż do końca cyklu życia wyrobu lub usługi, czyli po jego przekazanie odbiorcy, używanie przez końcowego użytkownika aż po utylizację lub recykling.

    

   W ISO 14001:2015 zakres odpowiedzialności organizacji za aspekty środowiskowe został rozszerzony o cały łańcuch wartości. Wcześniejsza wersja normy (ISO 14001:2004) skupiała się przede wszystkim na aspektach środowiskowych, które organizacja mogła kontrolować bezpośrednio. Jednak ISO 14001:2015 zwraca uwagę na potrzebę rozważenia aspektów środowiskowych zarówno w górę, jak i w dół łańcucha wartości. Zakres ten obejmuje:

   • Projektowanie i rozwój: Organizacje powinny brać pod uwagę wpływ na środowisko swoich produktów lub usług już na etapie projektowania i rozwoju. Może to obejmować wybór materiałów, procesów produkcyjnych, opakowań, a także planowanie dla końca życia produktu, takiego jak recykling lub utylizacja.

   • Zakupy: Organizacje muszą rozważyć wpływ na środowisko surowców, materiałów i usług, które kupują. Może to obejmować ocenę dostawców pod kątem ich wydajności środowiskowej, a także wybór materiałów i usług, które mają mniejszy wpływ na środowisko.

   • Operacje: Organizacje muszą nadal kontrolować i minimalizować wpływ na środowisko swoich bezpośrednich operacji, takich jak produkcja, realizacja usług, logistyka i zarządzanie odpadami.

   • Transport i dystrybucja: Organizacje powinny rozważyć wpływ na środowisko swoich działań związanych z transportem i dystrybucją, zarówno dla dostaw surowców i materiałów, jak i dostaw do klientów.

   • Użytkowanie i koniec życia produktu: Organizacje powinny rozważyć wpływ na środowisko swoich wyrobów lub usług podczas użytkowania przez klientów, a także na etapie końca życia produktu. Może to obejmować edukację klientów na temat odpowiedniego użytkowania i utylizacji, a także zapewnienie odpowiednich opcji dla recyklingu lub utylizacji.

    

   Rozszerzenie zakresu o cały łańcuch wartości (wszystkie etapy cyklu życia) pozwala organizacjom na lepsze zrozumienie i zarządzanie swoim wpływem na środowisko. Może również pomóc organizacjom w identyfikacji szans na poprawę wydajności środowiskowej, oszczędności kosztów i zwiększenia wartości dla klientów i innych zainteresowanych stron.

    

   ---

6. Komunikacja: Norma ISO 14001:2015 zwraca większą uwagę na komunikację, zarówno wewnętrzną, jak i zewnętrzną, w tym na komunikację dotyczącą systemu zarządzania środowiskowego, wyników środowiskowych i zobowiązań do zgodności.

    

   ISO 14001:2015 zawiera zaktualizowane i bardziej rozbudowane wymagania dotyczące komunikacji w porównaniu do poprzedniej wersji z 2004 roku. W ISO 14001:2015 podkreśla się znaczenie skutecznej wewnętrznej i zewnętrznej komunikacji o aspektach środowiskowych i działaniach związanych z systemem zarządzania środowiskowego.

    

   Wymagania dotyczące komunikacji w ISO 14001:2015 obejmują:

   • Wewnętrzna komunikacja: Organizacja musi zapewnić, że informacje na temat systemu zarządzania środowiskowego są regularnie komunikowane wewnątrz organizacji. Powinno to obejmować informacje o polityce środowiskowej, celach środowiskowych, wynikach monitorowania i oceny, a także wszelkich zmianach w systemie zarządzania środowiskowego.

   • Zewnętrzna komunikacja: Organizacja musi również ustalić proces dla zewnętrznej komunikacji o swoim systemie zarządzania środowiskowego. Może to obejmować odpowiedzi na zapytania od zainteresowanych stron, takich jak klienci, regulatorzy, media i społeczność lokalna, a także dobrowolne raportowanie o wydajności środowiskowej.

   • Komunikacja w sytuacjach awaryjnych: W ISO 14001:2015 wymaga się, aby organizacje miały ustanowione procesy na wypadek sytuacji awaryjnych, które obejmują komunikację z zainteresowanymi stronami, takimi jak osoby pracujące pod nadzorem organizacji, służby ratownicze, regulatorzy, media i społeczność lokalna.

   • Dokumentacja i zapisy: Organizacje muszą utrzymywać zapisy dotyczące swojej komunikacji, zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej. Zapisy te mogą obejmować kopie komunikatów, minuty ze spotkań, raporty, korespondencję, a także dowody na to, że komunikacja była efektywna.

    

   Podsumowując, wymagania dotyczące komunikacji w ISO 14001:2015 są bardziej rozbudowane i szczegółowe w porównaniu do wersji z 2004 roku. Skuteczna komunikacja jest kluczowa dla skutecznego systemu zarządzania środowiskowego, ponieważ pomaga zwiększyć świadomość i zrozumienie aspektów środowiskowych, angażuje pracowników i inne zainteresowane strony, a także poprawia reputację i zaufanie do organizacji.

    

   ---

7. Wydajność środowiskowa (w tym środowiskowe efekty działalności): ISO 14001:2015 kładzie większy nacisk na ciągłe doskonalenie wydajności środowiskowej. Organizacje są zobowiązane do ustalania celów i wskaźników wydajności środowiskowej, monitorowania i oceny swoich postępów oraz podejmowania działań mających na celu ciągłe doskonalenie.

 

Wymagania dotyczące wydajności środowiskowej w ISO 14001:2015 obejmują:

• Określanie celów środowiskowych: Organizacja musi ustalić mierzalne cele środowiskowe na wszystkich odpowiednich poziomach oraz dla odpowiednich funkcji. Cele te muszą być zgodne z polityką środowiskową, uwzględniać znaczące aspekty środowiskowe i związane z nimi zobowiązania zgodności, a także brać pod uwagę ryzyka i szanse.

• Planowanie i wdrażanie działań: Organizacja musi planować i wdrażać działania, które pomogą jej osiągnąć cele środowiskowe. Powinno to obejmować zarządzanie zasobami, przypisywanie odpowiedzialności, szkolenie pracowników, komunikację, monitorowanie i ocenę rezultatów.

• Monitorowanie i ocena środowiskowych efektów działalności: Organizacja musi monitorować, mierzyć, analizować i oceniać swoją wydajność środowiskową. Powinno to obejmować regularne przeglądy i audyty, a także identyfikowanie i reagowanie na niezgodności i możliwości poprawy.

• Ciągłe doskonalenie: Organizacja musi podejmować działania w celu ciągłego doskonalenia swojej wydajności środowiskowej. Może to obejmować innowacje, zastosowanie nowych technologii, poprawę procesów, szkolenie i rozwój pracowników, a także budowanie kultury odpowiedzialności środowiskowej.

 

Podkreślenie znaczenia poprawy wydajności środowiskowej w ISO 14001:2015 oznacza, że organizacje muszą iść dalej niż tylko utrzymanie zgodności z przepisami. Muszą one aktywnie szukać sposobów na poprawę swojego wpływu na środowisko, co może przynieść korzyści nie tylko dla środowiska, ale także dla organizacji, takie jak oszczędności kosztów, zwiększenie efektywności, poprawa reputacji i zwiększenie konkurencyjności.

 

---

8. Udokumentowane informacje: ISO 14001:2015 wprowadza nowe podejście do dokumentacji, zastępując pojęcia „dokumentacji” i „zapisów” nowym pojęciem „udokumentowanych informacji”. Wprowadzono również większą elastyczność w zakresie dokumentacji systemowej, co pozwala organizacjom lepiej dostosować system zarządzania środowiskowego do swoich potrzeb.

 

Wymagania dotyczące informacji dokumentowanej w ISO 14001:2015 obejmują:

• Zakres systemu zarządzania środowiskowego: Organizacja musi dokumentować zakres swojego systemu zarządzania środowiskowego biorąc pod uwagę granice i możliwości zastosowania systemu.

• Aspekty środowiskowe: Organizacja musi udokumentować informacje dotyczące zidentyfikowanych aspektów środowiskowych, kryteriów ich oceny oraz informacje dotyczące znaczących aspektów środowiskowych zidentyfikowanych dzięki przyjętym kryteriom

• Zobowiązania zgodności: Organizacja musi zidentyfikować i udokumentować wszystkie swoje zobowiązania zgodności, czyli wymagania, do których spełnienia jest zobowiązana lub sama się zobowiązała w tym mające zastosowanie przepisy prawa i inne wymagania.

• Polityka środowiskowa i cele środowiskowe: Organizacja musi utrzymywać dokumentowaną politykę środowiskową, która jest zgodna z celami i kontekstem organizacji, a także zapewnia ramy do ustawiania i przeglądania celów środowiskowych. Organizacja musi również udokumentować swoje cele środowiskowe

• Procesy i procedury: Organizacja musi utrzymywać dokumentowane informacje, które są niezbędne do wsparcia operacji i procesów. Może to obejmować procedury, instrukcje pracy, formularze, listy kontrolne, a także zapisy o działaniach, wynikach monitorowania i ocen, audytach, przeglądach kierownictwa i działaniach korygujących. To wszystkie te informacje, które są niezbędne do uzyskania pewności, że procesy zostaną zrealizowane tak jak zaplanowano.

• Zapisy: Organizacja powinna zachować udokumentowane informacje jakie dowód swojej zgodności z wymaganiami normy ISO 14001 oraz swoimi wewnętrznymi wymaganiami w tym w zakresie: kompetencji personelu, komunikacji, wyniki audytów, przeglądów zarzadzania, wyniki monitorowania, pomiarów, analiz i ocen w tym oceny zgodności ze zobowiązaniami zgodności, i inne

 

Organizacja musi utrzymywać i nadzorować swoje dokumentowane informacje. Powinno to obejmować zabezpieczenie integralności informacji, zapewnienie dostępności dla osób, które je potrzebują, a także zapobieganie ich nieodpowiedniemu ujawnieniu.

 

Nowe podejście do zarządzania informacją w ISO 14001:2015 daje organizacjom większą elastyczność w zakresie tworzenia i utrzymania swojej dokumentacji. Nie ma już sztywnych wymagań dotyczących tego, jakie procedury muszą być utrzymane formie udokumentowanej, ale zamiast tego organizacje muszą określić, jakie udokumentowane informacje są jej potrzebne do skutecznego działania i ciągłego doskonalenia ich systemu zarządzania środowiskowego.

 

Podsumowując, ISO 14001:2015 wprowadza szereg kluczowych zmian w porównaniu do poprzedniej wersji ISO 14001:2004, które mają na celu zwiększenie zaangażowania kierownictwa, podejście do ryzyka i szans, większy nacisk na wydajność środowiskową oraz większą elastyczność i integrację z innymi systemami zarządzania. Te zmiany mają na celu umocnienie roli systemu zarządzania środowiskowego jako kluczowego elementu zarządzania organizacją i jej długoterminowego sukcesu.