System zarządzania środowiskowego zgodny z normą ISO 14001 może być wdrożony przez każdą organizację, niezależnie od jej wielkości, typu czy branży. Ta uniwersalność jest jednym z kluczowych aspektów ISO 14001, co oznacza, że norma ta może być stosowana przez małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), duże korporacje, organizacje publiczne, a nawet organizacje non-profit.

ISO 14001 jest odpowiedni dla organizacji działających w różnych sektorach, w tym w przemyśle, usługach, edukacji, służbie zdrowia, transporcie, energetyce, a także w sektorze publicznym. Norma ta może być stosowana zarówno przez organizacje, które mają bezpośredni wpływ na środowisko, jak np. przemysł chemiczny czy energetyczny, jak i przez te, które mają bardziej pośredni lub mniejszy wpływ, np. biura, szkoły czy szpitale.

Certyfikacja zgodności z ISO 14001 jest dobrowolna i przeprowadzana jest przez niezależną, akredytowaną organizację certyfikującą (jednostkę certyfikującą). Proces certyfikacji zwykle obejmuje audyt certyfikujący, w którym ocenia się, czy system zarządzania środowiskowego organizacji jest zgodny z wymaganiami ISO 14001, a następnie audyty okresowe (nadzoru, sprawdzające), które mają na celu sprawdzenie, czy organizacja nadal spełnia te wymagania i ciągle doskonali swój system zarządzania środowiskowego.

Warto podkreślić, że certyfikacja ISO 14001 nie jest wymagana po wdrożeniu systemu zarządzania środowiskowego. Organizacje mogą zdecydować się na wdrożenie takiego systemu bez dążenia do certyfikacji, jeżeli uznają, że system przyniesie to korzyści dla ich działalności, np. poprzez poprawę wydajności, zmniejszenie kosztów, zwiększenie zaangażowania pracowników jednak sama certyfikacja nie jest im potrzebna i nie jest zgodna z przyjętymi przez nich celami.